Çocuklarda doğuştan görülebilen çarpık ayak (pes ekinovarus), bacak ve ayak yapısının normalden sapmasıyla ortaya çıkan bir ortopedik problem olarak dikkat çekiyor. Her bin doğumdan birinde rastlanan bu durum, aileler için endişe yaratabilir. Ancak, doğru zamanda yapılan müdahalelerle başarılı sonuçlar elde etmek mümkün. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Aybars Kıvrak, çocuklarda çarpık ayakla ilgili önemli bilgiler verdi.
Çarpık Ayak Nedir?
Çarpık ayak, bir veya her iki ayağın içe doğru dönük ve aşağı yönelmiş bir pozisyonda olması durumudur. Bu durumda ayak tabanı yukarı bakar ve ayak bileği normalden daha sıkı hale gelir. Çarpık ayak genellikle ayak kasları, tendonları ve bağların anormal gelişimiyle ilişkilidir.
Çocuklarda Çarpık Ayak Nedenleri
- Genetik Faktörler: Ailede çarpık ayak öyküsü olan çocuklarda bu duruma daha sık rastlanabilir. Genetik yatkınlık, çarpık ayak riskini artırabilir.
- Rahim İçi Gelişim Bozuklukları: Anne karnında bebeğin pozisyonu ve hareket alanı da çarpık ayak riskini etkileyebilir. Özellikle gebelikte rahim içi dar alan, bebeğin ayaklarının yanlış pozisyon almasına yol açabilir.
- Nöromüsküler Bozukluklar: Beyin veya omurilikteki hasarlar, kasların ve sinirlerin düzgün çalışmamasına neden olarak çarpık ayak oluşumunu tetikleyebilir.
- Çevresel Faktörler: Araştırmalar, annenin hamilelik sırasında sigara içmesi, yetersiz beslenme veya viral enfeksiyonlara maruz kalması gibi çevresel faktörlerin de çarpık ayak riskini artırabileceğini öne sürmektedir.
Erken Teşhis ve Tedavi Hayati Önem Taşıyor
Çarpık ayak, doğum sırasında kolayca teşhis edilebilen bir durumdur. Ancak tedavi edilmediğinde, çocuğun yürüme yeteneğini olumsuz etkileyebilir ve kalıcı ortopedik sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, erken teşhis ve müdahale büyük önem taşır.
Tedavide en yaygın kullanılan yöntemlerden biri Ponseti alçı tedavisidir. Bu yöntemde, çarpık ayak nazikçe düzeltilir ve düzenli olarak değiştirilen alçılarla desteklenir. Alçı tedavisi tamamlandığında, çoğu çocuk normal bir yürüyüş becerisine kavuşabilir.
Ailelere Öneriler
Doç. Dr. Aybars Kıvrak, ailelere yönelik şu tavsiyelerde bulundu: “Çocuğunuzda çarpık ayak teşhisi konulduysa paniğe kapılmayın. Modern tedavi yöntemleri sayesinde, erken teşhis ile çocuğunuzun yaşam kalitesini artırabilir ve ileride karşılaşabileceği ortopedik sorunları önleyebilirsiniz. Uzman bir ortopedi ve travmatoloji hekiminin rehberliğinde düzenli kontroller ile tedavi sürecinin takibi, başarılı sonuçlar elde etmek için kilit rol oynar.”
Son olarak, Doç. Dr. Aybars Kıvrak, “Çarpık ayak doğuştan gelen bir sorun olsa da, modern tıp çözümsüz değildir. Erken teşhis ve doğru tedavi ile çocuğunuzun sağlıklı bir şekilde büyümesine ve gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz” diyerek ailelere uyarıda bulundu.
