Tükenmişlik sendromu, özellikle iş hayatında yoğun stres altında kalan bireylerde görülen psikolojik bir durumdur. Genellikle yoğun iş temposu, aşırı sorumluluk ve sürekli yüksek stres altında çalışmanın sonucu olarak ortaya çıkar. Bu durum, bireyin hem fiziksel hem de zihinsel enerjisini tüketir ve motivasyon kaybına neden olur.
Tükenmişlik Sendromunun Belirtileri
Tükenmişlik sendromu üç ana bileşenden oluşur:
1. **Enerji Tükenmesi**: Sürekli yorgunluk, enerji düşüklüğü ve bitkinlik hissi.
2. **Sinizm veya Meslekten Soğuma**: İşe veya işle ilgili aktivitelere karşı ilgi ve motivasyon kaybı, mesleğe veya iş arkadaşlarına karşı duyarsızlaşma.
3. **Düşük Profesyonel Etkililik**: İş performansında düşüş, işle ilgili başarı ve katkılarda azalma hissi.
Nedenleri
- Sürekli yüksek iş yükü
- İş ve özel hayat arasında dengesizlik
- Yetersiz iş tatmini
- Kontrol eksikliği
- İş yerinde yetersiz sosyal destek
- Aşırı ve sürekli stres
Tedavi ve Önleme Yolları
- Düzenli aralıklarla mola vermek ve iş yükünü yönetmek
- Sağlıklı yaşam tarzı sürdürmek (yeterli uyku, dengeli beslenme, düzenli egzersiz)
- Sosyal destek sistemlerini güçlendirmek ( aile, arkadaşlar ve meslektaşlarla ilişkiler)
- Profesyonel yardım almak (psikoterapi veya danışmanlık hizmetleri)
- İş yerinde pozitif bir ortam yaratmaya çalışmak
Tükenmişlik sendromu ile başa çıkmak ve önlemek, bireysel ve kurumsal her iki düzeyde de proaktif yaklaşımlar gerektirir. İşverenlerin de çalışanların sağlığını korumak ve desteklemek için uygun iş koşulları sağlamaları önemlidir.
