12.07.2024 tarihli Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi meclise sunulmuş olup bu konudaki tartışmalar gerek medyada gerekse toplumda giderek artmaktadır. Peki nedir bu Hayvanları Koruma Kanunu Değişiklik Tasarısı, Hangi Maddeleri Eleştirilmektedir?
1- Yeni tasarıya göre kanunun 3. maddesinde yer alan “Kontrollü Hayvan” terimi yerine “Sahipli Hayvan” terimi kullanılmıştır. Bu maddede yer alan -işaretlenmiş kayıt altındaki ev hayvanları ibaresi- “Bakanlık veri tabanına kaydedilen ev hayvanları” şeklinde değiştirilmiştir. Yani sahipli hayvanların bu kategoriye girmesi için Bakanlık veri tabanına kaydı gerekecektir. Kanun tasarısının 4 nolu geçici maddesinin son fıkrasında “Kedi ve köpek sahiplerinin, hayvanlarını en geç 31/12/2025 tarihine kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorunda” oldukları belirtilmiştir. Yeni kanun tasarısında sahipli hayvan dışında kalan evcil hayvanların sahipsiz hayvan olarak tanımlandığı görülmektedir.
2- Mevcut kanunun 4. maddesinde yerel yönetimlerin sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların korunması için hayvan bakımevleri kurarak onların bakımlarını ve tedavilerini sağlayacağı düzenlenmişken yeni tasarıda “güçten düşmüş hayvanların korunması” terimi yerine “hayvanların sahiplendirilinceye kadar bakılmaları” terimi kullanılmıştır. (Madde metninin muğlak ve tamamen yoruma dayalı olduğu kanaatindeyim. Zira hayvanların sahiplendirilinceye kadar bakılmaları ifadesinden şayet bu yönde bir sahiplendirme yapılamazsa ne olacak soruları akla gelmektedir.)
3- Kanunun 4. Bölüm başlığında “Öldürülmesi” terimi yerine “Ötenazisi” terimi kullanılmıştır. 13. madde başlığında ise “Hayvanların öldürülmesi” yerine “Hayvanların ötenazisi” terimine yer verilmiştir. Yine 13. Maddeye diğer maddelerden önce gelmek üzere "Bakımevine alınan hayvanlardan saldırgan olan, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olan hayvanlara yerel yönetimlerce ötanazi yapılır. Sahipsiz hayvan popülasyonunun; kamu güvenliği bakımından tehlike oluşturmasına veya hayvandan hayvana ya da hayvandan insana bulaşan hastalıklarının görülmesine, su kaynaklarının, yaban hayatının ve biyolojik çeşitliliğin zarara uğramasına sebebiyet vermesi halinde ilgili yerel yönetim tarafından sahipsiz hayvanlara ötanazi yapılabilir.” Fıkralarının eklenmesi teklif edilmiştir.( İlk fıkra kamu sağlığı çerçevesinde makul bir kanun hükmü olarak öngörülmüş olsa da ikinci fıkrada ötenazi konusunda düzenleme itibarıyla ciddi sorunları beraberinde getirecek şekilde yerel yönetimlere daha geniş bir takdir hakkı sunulmuş olduğu çok açıktır. )
4- Kanunda yerel hayvan koruma görevlileri ve bunların sorumluluklarını düzenleyen 18. maddenin ise yürürlükten kaldırılması yer almaktadır.