İnternet ve sosyal medya, günlük yaşantımızın önemli bir parçası haline geldi ve birçok insan için vazgeçilmez bir iletişim ve bilgi kaynağı olmuştur. Ancak, aşırı kullanımı bağımlılığa dönüşebilir ve bireylerin fiziksel, zihinsel ve duygusal sağlığını olumsuz etkileyebilir. İnternet ve sosyal medya bağımlılığının tedavisi, bireylerin bu alışkanlıklarını kontrol etmeleri, dengeyi yeniden kurmaları ve sağlıklı bir yaşam tarzına geri dönmeleri üzerine odaklanır. Hz. Ali (r.a.)'ye atfedilen bir söz gençlerle iletişimin nasıl olması gerektiğini özetliyor aslında: “7 yaşına kadar çocuklarınızla oynayın, 14 yaşına kadar onlara arkadaşlık edin, sonrasında ise onlarla istişare edin.” Çocuk ve gençlerimiz için yanlış bir bakış açısı ben yemedim, içmedim, gezmedim çocuğum yapsın yesin ve gezsin anlayışı. Çocuklarımız için pahalı oyuncaklar, tabletler ve bilgisayarlar alıp onlarla kişisel göz teması kurmadan yapılan ebeveyn davranışı onların karakter gelişimini olumsuz etkilemektedir. Onların asıl ihtiyacı onlara dokunmak, oynamak, ruh ve oyun arkadaşı olmaktır.
Bağımlılığın Belirtileri
İnternet ve sosyal medya bağımlılığının belirtileri arasında sürekli olarak bu platformlara erişme isteği, kullanım süresinin artması, gerçek dünyadaki etkinliklere ilgisizlik, sosyal ilişkilerde azalma, uyku bozuklukları ve duygusal dalgalanmalar yer alır.
Tedavi Yöntemleri
Bilinçlendirme ve Kabul Etme: Bağımlılığın varlığını kabul etmek ve bu durumla ilgili farkındalık geliştirmek, tedavi sürecinin ilk adımıdır. Bireylerin bağımlılığın zararlarını ve etkilerini anlamaları önemlidir.
Davranış Terapisi: Bilişsel davranışçı terapi (BDT), bağımlılığın tedavisinde sıkça kullanılan bir yöntemdir. Bireylerin düşünce kalıplarını ve davranışlarını değiştirmelerine yardımcı olur. Ayrıca, bağımlılığa neden olan tetikleyicileri tanımlamak ve bunlarla başa çıkma stratejileri geliştirmek de önemlidir.
Destek Grupları ve Danışmanlık: Bağımlılıkla başa çıkmak için destek gruplarına katılmak veya bir danışmanla bireysel terapi yapmak faydalı olabilir. Diğer bağımlılarla deneyimlerin paylaşılması ve destek alınması, tedavi sürecini güçlendirebilir.
Teknoloji Kullanımının Sınırlanması: Bireylerin internet ve sosyal medya kullanımını sınırlamak için somut adımlar atması önemlidir. Bu, belirli zaman dilimleri belirleyerek veya uygulamaları kullanarak yapılabilir.
Sağlıklı Alternatiflerin Geliştirilmesi: Bağımlılıkla mücadelede, sağlıklı alternatif aktivitelerin geliştirilmesi önemlidir. Spor yapmak, sanatla uğraşmak, kitap okumak gibi aktiviteler, bireylerin boş zamanlarını doldurabilir ve bağımlılığı azaltabilir.
Sonuç
İnternet ve sosyal medya bağımlılığı, modern yaşamın bir parçası haline gelmiş yaygın bir sorundur. Ancak, bu bağımlılık tedavi edilebilir ve kontrol altına alınabilir. Tedavide bilinçlendirme, terapi, destek grupları ve sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri önemli rol oynar. Önemli olan, bireylerin kendi sağlıklarını ve refahlarını korumak için adım atmaları ve bağımlılığı kontrol altına almalarıdır.