Almanyanın başkenti Berlin’de yaşayan BBP genel başkanı Mustafa Destici’nin Avrupa danışmanıda olan Adem Karaca ,her yıl Ata Yurdumuz Türkistan’a gezi düzenleyor. Yozgat sevdalısı Türk Yurtlarına sevdalı,ülküsüne aşık gönül insanı Adem Karaca, geçtiğimiz hafta, “Köklerimizi bulduk” diye bana ileti gönderdi. Kendiside gidip gördüğü, Kazakistan’da, Türkistan’da Özbekistan’da gezdiği bu ejdat yadigarı topraklarda elinde Yozgat afişiyle hep poz veriyor, bu soydaşlarımıza görsel olarak ilimiz Yozgatı tanıtıyor. Tanıtmanın hep gayreti içerisinde oluyor. Evet Adem hemşehrim, biz bu ülkelerle soy boy ve kan kardaşıyız. Bir olmak iri olmak mecburiyetindeyiz.
KAZAKİSTAN’DAKİ
TARİHİ BOZOK
ŞEHRİNİN SOSYO-
KÜLTÜREL YAPISININ
ARAŞTIRILMASI
Yozgat Bozok üniversitesi
Oğuzların Bozok kolu Anadolu’ya geldikten sonra yoğun bir şekilde Yozgat ve çevresini yurt tutmuşlardır. Bu sebeple bu bölgeye Osmanlı İdari sistemi içerisinde Bozok sancağı adı verilmiştir. Cumhuriyet döneminde bu adlandırma değişmesine rağmen, halk arasında Bozok adlandırması sürdürülmüştür. Cumhuriyet döneminde resmi bir ad olarak kullanılmamıştır. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde resmi ad olarak kullanılmayan Bozok adı, 2006 yılında Yozgat il merkezinde kurulan üniversiteye verilmiştir. Oğuzların Bozok kolu Anadolu’ya gelmeden önce Kazakistan’ın Sırderya bölgesinde VII ve VIII. yüzyıldan itibaren yoğun olarak yaşadıklarını tarihi kaynaklardan belirlemek mümkündür. Bu bağlamda projenin konusu, Kazakistan’ın başkenti Astana’ya 50 km mesafede bulunan ve Bozok adı verilen tarihi şehir kalıntıları ve Arap, Fars ve Rus kaynakları üzerinde yapılacak araştırmalar ile Bozokların tarihi kökleri, orada ortaya çıkardıkları kültürü Türk – İslam tarih ve sanatı çerçevesinde incelemektir. Çalışma tarihi Bozok şehri ve Bozokların oradaki kültürlerinin belirlenmesi ve Yozgat başta olmak üzere Türkiye’de tanıtılması ile sınırlıdır.
Kazakistan’ın başkenti Astana’ya beş kilometre uzaklıkta VII. Yüzyılda kurulan şehrin adı kurulduğu dönemde “Bozok” idi. Tüm ortaçağ boyunca da bu bölgeye Bozok denildi (Bozok adı verilen bölge İşim vadisinin sol tarfındaki bataklıkları da kapsamaktadır.). Ancak Rusların bölgeye gelmeleri ve Bozkır Genel Askeri Valiliğini kurmalarından sonra bölge Buzok, Buzuk şeklinde anılmaya başlandı. Akişev, yaptığı araştırmalar sonucunda Bozok adının Oğuz boylarından Bozoklardan geldiği sonucuna ulaşmıştır. Bozok, bir Ortaçağ kale şehri olarak sıra dışı bir tipe sahip olup, üç bölümden oluşmaktadır. Bloklardan oluşan merkez kısmı içi su doldurulmuş bir hendek ve sur ile çevrilidir. Kuzey tarafında insanların yaşadığı evler ve endüstriyel üretim yapmak için oluşturulan binalardan oluşmaktadır. Güney tarafı ise tamamen mezarlık olarak kullanılmıştır. Profesör Kemal Akişev’in üzerinde çalıştığı buluntulara göre Bozok şehri VII – VIII. yüzyıllarda yapılmış bir yerleşim yeridir.