Oy sayımı, seçim sürecinin önemli bir aşamasıdır ve vatandaşların bu süreci izlemesi demokratik bir haktır. Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından yayımlanan bilgilere göre, oy sayımı işlemi açık bir şekilde yapılır ve seçim bölgesindeki kayıtlı seçmenler, sandık kurulunun işlerini aksatmayacak şekilde sayım ve döküm işlemlerini izleyebilirler.
Oy sayımı işlemi şu adımlarla gerçekleştirilir:
Sandığın açılmasını takiben, oy zarfları ve seçmen listesinde yer alan imzalar veya parmak izleri sayılır.
Oy zarfları kontrol edilir ve geçersiz zarflar ayrılır. Geçersiz zarfların sayısı tutanağa yazılır.
Eğer oy zarfı sayısı seçmen sayısından fazlaysa, rastgele seçilen belirli bir sayıdaki zarf yakılır ve imza ve zarfların eşitliği sağlanır.
Oy zarfı sayısı seçmen sayısından az ise doğrudan sayım ve döküm işlemine geçilir.
Kullanılmayan oy pusulaları ve zarflar da sayılır, bağlanır, mühürlenir ve tutanağa geçirilir.
Oyların sayımı ve dökümü açık ve kesintisiz bir şekilde yapılır. Şikayetler ve itirazlar işlemi durdurmaz. Sayım ve döküm işlemine başlamadan önce, sayım-döküm cetvellerinin boş ve yazısız olduğu, hazır bulunanlara gösterilir.
Sayım ve döküm işlemini düzenlemek amacıyla sandık kurulu başkanı, görevlendirilen üyeler aracılığıyla görevleri paylaştırır.
Sayım ve döküm işlemi tamamlandıktan sonra, sandık sonuç tutanağı imzalanır ve onaylanır. Bu tutanak, seçim çevresinde herkesin görebileceği bir yere asılır. Ayrıca, seçime katılan siyasi parti ve bağımsız adayların müşahitlerine ve talep edenlere birer sureti verilir.
Seçim torbasına konulan sayıma ilişkin kâğıt ve belgeler mühürlenir ve imzalanır. Torba ve sandık mührü, sandık kurulu başkanı ve en az iki üye tarafından en kısa sürede ilçe seçim kurulu başkanına teslim edilir.
İlçe seçim kurulları, sandık sonuç tutanaklarının birleştirilmesi işlemini siyasi parti temsilcileri ve müşahitlerin huzurunda gerçekleştirir.
Sonuç olarak, seçim sürecinde oy sayımı işlemi açık bir şekilde yapılır ve seçim bölgesindeki kayıtlı seçmenler, sandık kurulunun işlerini aksatmayacak şekilde sayım ve döküm işlemlerini izleyebilirler. Bu, vatandaşların demokratik haklarından biridir.