Erciyes Üniversitesi’nden KKKA Aşısında Dünyada Bir İlk
Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Aşı Geliştirme Merkezi, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığına karşı geliştirdiği aşıda dünyada bir ilke imza attı. FAZ-1 aşamasını başarıyla geçen aşı, FAZ-2 çalışmalarına başladı. ERÜ Rektörü Prof. Dr. Fatih Altun, FAZ-2 çalışmalarında aşının gönüllüler üzerinde kanla ilgili rahatsızlıkların tedavi süreçlerinde hangi sonuçların elde edileceğinin belirleneceğini aktardı.
Aşı Geliştirme Enstitüsü’nün Kurulması
Erciyes Üniversitesi bünyesinde çalışmalarına devam eden ve Türkovac’ı geliştiren Prof. Dr. Aykut Özdarendeli başkanlığındaki Aşı Araştırmaları Merkezi’nde çalışmalar aralıksız sürüyor. Rektör Prof. Dr. Fatih Altun, sürdürülebilirliğin sağlanması için Aşı Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü’nün kurulduğunu duyurdu. Destekleri için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve YÖK Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar’a teşekkür eden Altun, enstitü sayesinde daha sistematik, hazır olarak öğretim üyesi ve bilim insanlarının bulunduğu bir süreç içerisinde çalışmaların devam edeceğini belirtti.
Türkovac’tan KKKA Aşısına: Sürekliliğin Önemi
Prof. Dr. Altun, Türkovac aşısının geliştirilmesi sürecinden bahsederek, “Maalesef yaşadığımız bir korona dönemi oldu. Burada üniversite olarak Türkovac aşısını ürettik. Türkovac aşısının insanlığa yarar sağlaması için gerekli çalışmaları tamamladık. Süreklilik esastır, sürdürülebilir olması esastır. Prof. Dr. Aykut Özdarendeli hocaya teşekkür etmek istiyorum. Bu çalışmaların devamında da kendisiyle değerlendirme süreçlerimiz oldu. Bizim bu çalışmaları yapan bir merkezimiz var. Aşı Araştırmaları Merkezi olarak çalışmaları cumhurbaşkanımızın çok büyük destekleriyle sürdürüyoruz” dedi.
Aşı Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü’nün Kurulması
Rektör Altun, “Bu süreçleri konuşurken Aykut Hocamızın araştırmaları devam ediyor. Bu araştırmaların etrafında öğrencileri var, bilim insanları var. Burada önemli bir ekosistem var. 'Bu ekosistemi kadro olarak da koruyabilir miyiz', 'bu yapıyı bozmadan ileriye dönük olarak ihtiyaç olursa araştırmalar yapacağımız bir sürece dahil edebilir miyiz' diye konuştuğumuzda Aşı Araştırma Geliştirme Enstitüsü’nün kurulmasının zaruriyetinden bahsetti. Hızlı bir şekilde Aykut hocamızla birlikte YÖK başkanımızı ziyaret ettik, süreci aktardık. Kendileri çok olumlu karşıladılar ve bundan 10 gün önce de onaylamak suretiyle Aşı Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü’nü kurmuş olduk. Cumhurbaşkanımıza ve YÖK başkanımıza teşekkür etmek istiyorum. Bundan sonraki araştırmalarımızda daha sistematik, daha kadronun hazır olarak öğretim üyesi ve bilim insanlarının bulunduğu süreç içerisinde enstitü çatısı altında devam etmiş olacağız. Burada yeni, genç bilim insanlarının yetişmesi de daha seri olarak sağlanmış olacak” ifadelerini kullandı.
FAZ-2 Çalışmalarının Önemi ve Süreci
Rektör Altun, havaların ısınmasıyla birlikte ülkemizde bazı bölgelerde kene ısırması nedeniyle ölümlere yol açan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığına karşı geliştirilen aşının FAZ-1 çalışmalarının tamamlandığının altını çizerek, gelişmeyi 'dünyada ilk' olarak duyurdu. “Süreçler normal seyrinde gittiğinde çok uzun olmayan zaman diliminde aşıyı insanlığa kazandırmış olacağız” diyen Altun, bilim dünyasında yeni araştırmaların ve buluşların devam etmesi gerektiğini vurguladı.
Gönüllüler Üzerinde FAZ-2 Çalışmaları
FAZ-2 çalışmalarının gönüllüler üzerinde devam edeceğini belirten Rektör Prof. Dr. Fatih Altun, “İkinci FAZ’da gönüllü sayısının biraz daha artması gerekiyor. Onların gönüllü olarak aşının incelenmesi sürecine dahil olması gerekecek. Bunun tabi biraz zorlukları var. Çünkü kene ısırmasına bağlı gelişebilecek süreçlerde bu FAZ çalışması devam edecek. Bu da bizim için sayı çok az olduğundan dolayı dezavantaj olarak gözükmekle birlikte bu çalışmalarda aşının özellikle kene ısırmasından sonra yaşanan kanla ilgili rahatsızlıkların tedavi süreçlerinde hangi sonuçları elde ettiğimizi de ikinci FAZ’la birlikte görmüş olacağız. Elde edilecek sonuçlara göre de üçüncü FAZ ve seri üretimiyle birlikte hayata geçmesi gündeme gelmiş olacak” dedi.
İlaç Çalışmalarının Devamı
Erciyes Üniversitesi’nde aşı haricinde ilaç geliştirme çalışmalarının da sürdüğünü belirten Rektör Altun, “İlaç araştırmalarımız ciddi manada üst düzey projelerle devam etmekte. İlaç araştırması; biz sadece merkezimizde değil GENKÖK olarak da ortak bir proje çalışmasıyla yoğun bir tempo içerisinde ilerliyoruz. Özellikle doktora sonrası araştırma projesi olsun, araştırma üniversitelerine tanınan araştırma projeleri olarak da yoğun bir çalışma temposu ile ilerliyoruz. Bazı akıllı ilaç sistemleri ile ilgili araştırmaların devam ettiğini belirtebilirim. Bunlarla ilgili yaygınlaşması noktasında gayretlerimiz var. Sadece ulusal değil uluslararası boyutta da ortak proje çalışmaları üniversitemizde devam etmekte. Buradan elde edeceğimiz sonuçları somut bir noktaya geldiğimizde paylaşıyor olmak bizleri mutlu edecektir” ifadelerini kullandı.
Geleceğe Yönelik Hedefler
Erciyes Üniversitesi’nin KKKA aşısı ve diğer ilaç geliştirme çalışmaları, Türkiye’nin bilim ve teknoloji alanında önemli bir merkez olma yolunda ilerlediğini gösteriyor. Üniversitenin aşı ve ilaç geliştirme alanındaki başarıları, genç bilim insanlarının yetişmesine de katkıda bulunuyor. Bu başarılar, Türkiye’nin sağlık alanında dışa bağımlılığını azaltarak, yerli ve milli çözümler üretme kapasitesini artırıyor.