İnsanlarla kurduğu ilişkilerinde, hep sosyal statüsüne sığınan kimseler, “karakteri zayıf” kimselerdir. Karakteri kıt ve zayıf olan insan ile dostluk kurmaktan daima uzak durmalıdır. Mal, rütbe, şan ve şöhret sahibi olduğu için, kimse ile sakın dost olmayın. Toplum hayatındaki sosyal statüsüne göre dostluk kurmak, “menfaat ve çıkar arkadaşlığı” kurmaktır. Gerçek dostluk statü kabul etmez. Dostlukta, kast sistemi olmaz. Mal ve makam sahibi olduğun zaman seninle dost olanlar, bunları kaybettiğin gün, seni tanımaz hâle gelirler. Atalarımızın, “Dost, kara günde belli olur” sözü işte bunu anlatmak için söylenmiştir.
Değeri ve çapı yüksek dostlarla birlikte olmak, insanı çoğaltır, artırır, geliştirir ve yeni ufuklar açar. Bunlara sana huzur verirler. Çapsız insanlarla birlikte olmak da, insanı zihinsel olarak çoraklaştırır, ufkunu daraltır. O insanların ilgi alanları, basitleşir, düşünceleri, sığlaşır, gündemi, magazinleşir; konuşmaları, dedikodu seviyesine iner, duyguları ‘arabeskleşir’ ve hayatının anlam düzeyi düşer. Onun için, bizi asil ve onurlu duygu ve düşüncelerle tanıştıracak, çaplı dostlar arayıp bulmalıdır...
Seni, ihtiyacı kadar seven kimsenin dostluğundan sakın. Çünkü onun ihtiyacı bitince, egosunu tatmin edince; sevgisi de, dostluğu da biter. Yola çıktıklarını, yolda bulduklarına değişen karakter yoksunları işte bunlardır.
Nasıl bir insan olmak istiyorsan, o kalitede ve özellikte insanla dost olun. Çünkü ârif ile oturan, ârif kalkar. Cahil ile oturan, cahil olur. Arkadaş ve dost edindiğin kimse, ilim ve edep sahibi olsun.
Ey gençler! Hep hikmetle konuşan büyük zâtların aşağıdaki şu sözleri, kulağınıza küpe olsun! Onları, kendinize birer hayat düsturu edinin!

“Alim ile sohbet edersen, bulursun mertebe.
Câhil ile sohbet edersen, dönersin merkebe.”
​ ***
“Alim ile taş taşımak, câhil ile aş yemekten daha iyidir.”
​ ***
“Edep ehli, edepten hâli olmaz,
Edepsiz ilim öğrenen âlim olmaz.”
​ ***
“Edep bir tâc imiş nûr-ı Hüdâdan
Giy ol tâcı emin ol her belâdan
Edep iledir nizâm-ı âlem
Edep iledir kemâl-i âdem.”

Ey temiz gençler! İyilerle arkadaş olmak ve dostluk kurmak, insana ekmek, su ve hava gibi çok lâzımdır. İşte hep böyle olan dostları aramalıdır. Bazı arkadaşlar ise, hastalık yapan mikrop gibidir. Böyle kimselerden daima uzak durmalıdır. Arkadaş olduğun kimselerin bazıları, hayat veren gıda gibi olup, bazıları da şifâ veren ilaç gibidir. Bunlar, insana ara sıra lâzım olur. Bir kısmı da hastalık yapan mikrop gibidir. İnsana hiç lâzım değildir. Ama gelir ve sana bulaşır. Bunlardan çok sakınmak ve uzak durmak lâzımdır...