Geçen haftaki kaldığımız yerden makaleme devam ediyorum.

Hiristiyan kaynaklarına göre hadise EFES'te cerayan etmiştir. AVUSTURYA arkoloji enistitüsü tarafından bölgede yapılan kazılardan sonra PANAYIR DAĞI nın doğu yamacında bulunan kalıntıların V. Yüzyılın ortalarında ( II. THEODOSİOS DÖNEMİ ) onlar adına yapılan BAZİLİKAYA ait olduğu ileri sürülmüştür.

( MASSİGNAN, OPERA, MİNARA III. ) ancak hiristiyanlıkta da YEDİ UYURLAR'a nisbet edilen başka yerler de vardır.

EFES'in YEDİ UYURLARI'nın sayısı GREK, batı geleneğinde SARUĞ a nisbet edilen ve SÜRYANİ ce yazılan vaazda ise bu sayı sekiz olup isimleri hiristiyan kaynaklarında farklı olarak zikredilmiştir.

Hiristiyanlara YEDİ UYUR'un İMPARATOR II. THEODOSİOS un saltanatının 38. Yılında bulunduğu ve hadise VI. Yüzyılın başlarında çeşitli kaynaklarca bilindiğine göre İMPARATOR DECİUS ( 250 ) uykuya daldıkları kabul edildiği takdirde bunlar mağarada yaklaşık 200 yıl kalmış olmalıdırlar. Bu süre 307 yıl kabul edildiği takdirde ise olay DECİUS tan çok önce vuku bulmuş olmalıdır.

YEDİ UYURLAR kıssasının gerçek olup olmadığı batı da tartışılmıştır. Olayın tarihliğine ilk karşı çıkan BARANBUS tur. (1607) TİLLEMONT ve HONİGMANN ise EFES te yedi bozulmamış cesedin bulunmasını tarih bir gerçek olarak kabul etmektedir.

Diğer taraftan hiristiyanlıktaki YEDİ UYURLAR kıssasını ilk defa SÜRYANİLER in naklettiği, kıssanın ana hedefi olan ölüm sonrası dirilişin IV . yüzyılın ilk yarısından itibaren SÜRYANİLER arasında tartışıldığı göz önünde bulundurularak hiristiyanlıktaki bu kıssanın doğu menşeli olduğu da ileri sürülmektedir.

ASHAB - KEHF kıssasının anlatıldığı KUR- ANI KERİM in 18. Suresine bu kıssanın önemi dolayısıyla “ KEHF SURESİ “ adı verilmiştir. Surenin 9- 26 ayetlerinde bildirildiğine göre putperest bir kavmin içinde ALLAH ın varlığına ve birliğine inanan birkaç genç bu inançlarını açıkça dile getiriip putperesliğe karşı çıkmış, taşlanarak öldürülmekten ve zorla din değiştirmekten kurtulmak için mağaraya sığınmışlardır.

Yanlarındaki köpekleriyle birlikte mağarada derin bir uykuya dalan gençler muhtemelen 309 yıl sonra uyanmışlardır. Bu süre KUR- ARI KERİM de “ onlar mağaralarında 300 yıl kaldılar. 9 da ilave ettiler. “ şeklinde belirtilmektedir. 300 yıla 9 ilavesi şemsi takvimle belirtilen sürenin kameri takvimine göre ifadesi olmalıdır. MÜFESSİRLERDEN bazıları bu ayetteki ifadenin meseleyi aralarında tartışan grupların sözü olduğu görüşünü benimsemekte, gerçek süreyi sadece ALLAH ın bileceğini bildiren ayetin de bunu gösterdiğini söylemektedir.

Mağarada “bir gün kadar“ uyuduklarını sanan gençler, içlerinden birine gümüş bir para vererek yiyecek almak üzere şehre gönderirler. Böylece onların durumuna muttali olanlar ALLAH ın vaadinin hak olduğunu ve kıyametin mutlaka geleceğini anlarlar, mağaranın bulunduğu yere bir mescid yapmaya karar verirler.

KUR-AN-I KERİM ASHAB- I KEHF in sayısı hakkında ihtilaf olduğunu bildirmekte köpekleriyle beraber dört veya altı olduklarına dair tahminleri “ karanlığa taş atma “ diye nitelendirmektedir. ( EL KEHF 18 /22 ) “ yedi kişilerdir sekizincisi köpekleri idi “ diyenler hakkında aynı ifade kullanıldığına göre bu görüşün gerçeğe daha yakın olduğu düşünülmüssede onların sayısını ALLAH ın bileceğini belirten ayeti kerime, bu konuda fikir yürütmenin bir sonuç vermiyeceğini ortaya koymaktadır.

KUR-AN da mağaranın yeri bildirilmekte , ancak konumunun kuzey- güney istikametinde olduğu belirtilmektedir. ( EL KEHF 18/17 ) olayın ne zaman vuku bulduğu ve gençlerin adları hakkında da bilgi verilmemektedir. Hadis kaynaklarında zikredilmeyen ASHAB – I KEHF kıssası, tarih ve tefsir kitaplarında çeşitli rivayetler şeklinde geniş olarak nakledilmekte olup bu rivayetler ana hatlarıyla hiristiyan kaynaklarındaki tasvirlere uymaktadır.

ASHAB – I KEHF in isimleri ise dokuz kişi olarak , fakat hiristiyan kaynaklarında olduğu gibi farklı şekilde nakledilmekte köpeklerinede “ KİTMİR “ adı verilmektedir.

Bugünkü anlatacaklarım bundan ibaret olup, haftaya kaldığımız yerden devam etmek üzere yazımı ABDULLAH KARAKOÇ'un SİZE BİRAKTIM adlı şiiriyle bitiriyorum. Hepinize selamlar, saygılar, sevgiler

SİZE BIRAKTIM

Zaman yoktur ekip, biçip, sürmeme

Ham topraktan haram mahsul dermeme

Bir tek gönül kafi gelir girmeme

Konağı sarayı size bıraktım.

Çokta değil hakta buldum huzuru

İstediğim alınteri, göz nuru

Benliği kibiri, iğrenç gururu

Faizi, bankayı size bıraktım.

Hiçbiriniz telaş etmesin boşa

Doyacak gözümüz toprağa taşa

Beni inancımla koyun başbaşa

Topyekün dünyayı size bıraktım.

ABDURRAHİM KARAKOÇ