Ahmet Nazım Kafaoğlu
Hazırlayan : Doç. Dr. Ramis Karabulut
Milli hükümeti en çok yardım eden, memleketin kurtuluşunda vatanın her karış Toprağının kanıyla sulayan yine Yozgatlar olmuştur.
20-22 Haziran günlerini Yozgat’ta geçiren Çerkez ethem, Çorum istikametinde harekete geçmiş, yerini Yozgat’a yeni gelen ve adı ikinci kuvayi Seyyare olan 300 mevcutlu, iki kudretli top, dört makinalı tüfekle mütekait binbaşı rahmetli Çolak İbrahim’i terk etmiştir. Bu mevzuat tekrar döneceğiz.
Şimdi Çapanoğlu Celal bey ne alemde?
Bundan evvelki yazılarımda Celal Bey’in boğazlıyan üzerine yürüttüğünü işaret etmiştim. Celal Bey Boğazlıyan havalesi deyken Çerkez etem Yozgat’a girmişti. Tabiatı ile Çobanoğlu ailesine ait olan bütün veb yıkılmıştı. Karı kız, çoluk çocuk sakar Mektebi’ne yerleştirilmişti. Bu haberi alan Celal Bey, ilk kurban olarak Kuvayi Milliye’ye taraftarı diye hakikaten Yozgat’ın kıymetli bir evladı olan ve madenden dönüşte Eşkiya Yahya tarafından yakalanan kadın Mehmet efendiyi boğazlıyan‘nın Başhoroz köyü civarında katlettiriyor.
Daha sonra bir müfreze göndererek madende Mevkuf bulunan merhum Tahir İçöz’ü ve binbaşı şube reisi Ahmet beycel ettiriyor. Bu 2 saati de esna‘yı rta katlet ettiriyor. Öfkeyle Arapseyf üzerine yürüyor. Yozgat’ın işgalini haber alan asi kuvvetler Arapseyfte toplanıyor.
Çerkez ethem bu esnada Alaca’da. Asi kuvvetler katil bir muharebe vermeyi Arap Seyf dolaylarında kabul ediyor. Ethem bunu haber alıyor.
Alaca‘dan hareketinden evvel Yozgat’ta bulunan ikinci kuvayi Seyyare‘ye vaziyeti haber veriyorum. Ethem yürüyüşe geçer geçmez Yozgat‘taki 300 kişilik İbrahimbey müfrezesi ikinci kuvayi Seyyare, kaba bel istikametinde asi kuvvetlerin gerisine yürüyüş yapıyor.
Çerkez ethem de dört top, sekiz makinalı tüfek, 1000 adlığı ile Arap seyfi üzerine yürüyor. Asi kuvvetler yedi-800 arasında, ikide Cemil Cahit toydemir‘den almış oldukları Topları var.
Sabahla öğle arasında Çerkez‘e eden kuvvetleri Arapseyf dolaylarında temasa geçiyor. Müsade me asi kuvvetlerin topçu ateşiyle başlıyor. Tabi Çerkez ethem de top ve Mitral yüzlerini indirerek yaya cenge hazırlanıyor. Topçu değerlisi devam ederken ağzı kuvvetler, Çerkez‘e müfrezesinin üzerine duvarı olarak saldırıyor.
Bu saldırısı ufak tefek muvaffakiyetler sağlıyor ise de savaş yakın mesafeden cereyan etmeye başlayınca sekiz makinalı tüfek‘in birden atışa geçmesi asi kuvvetlere mühimlenecek kadar bir zayiat verdiriyor ve o kaçış asi kuvvetler rüyasına Sivas’ın Aziziye kazasındasoluğu aldırıyor . Çapanoğlu davası bu savaştan sonra sona eriyor. Fakat etrafa dağılan aynacı oğulları çetesi, hayri Çavuş çetesi deli hacı çetesi grup grup faaliyeti bir müddet daha devam ediyor. Çerkez’e de bu muvaffakiyet’ten sonra Yozgat’a geliyor. Yozgat’ta ne var ne yok bir soygun daha yapıyor. Başındaki derme Çatma serseri kuvvetlerle Ankara istikametinde çekilip gidiyor.
İkinci Kuvay-i Seyyare‘nin arz ettiğim gruplar halinde icra‘yı davet eden eşkiya ile meşgalesi olacaktır. Haziran sonlarına doğru o zaman dahiliye vekili olan Rafet belin 200 adlı ile Yozgat’a geldi ikinci kuvayi Seyyare ile birleşerek maden üzerinde yürüdü.
Rafet Paşa doğrudan doğruya madene girecek, ikinci kuvayi ise Yaren’in bir kısmı İbrahim bey komutasında madenin Şimali şarkisindek Bahşayişhamit ve yeni yapan havalesinde icrai rekabet eden Çerkez deli Ömer çetesini tenkil ve imha edecekti. Rafet Paşa hiçbir mukavemete maruz kalmadan madene girdi. Çolakibrahim müfrezesi de müsaadele bahşayiş Hamit’e girdi ve deli Ömer çetesinden bir kısmını imhaya muvaffak oldu..
Devamı yarın...